ERZİN’DE MİLLİ EĞİTİM

Milli Eğitim yönünden Erzin, çok eski yıllara dayanan bir geçmişe sahiptir. 1906 yılında Liva Merkezi olan ve Mutasarrıflık idaresi ile Rüştiye(218) okuluna kavuşan kentimiz, son yıllarda halkın büyük desteğini sağlamıştır. Yıllar önce bulunan Rüştiye (Ortaokul), daha sonra 1958 yılında halkımızın imecesi ile (Bu konuda kitabın sonunda Erzin Ortaokulunun nasıl kurulduğu anlatılmıştır.) kurulabilmiş ve devletin eli o zaman uzanabilmiştir. Hatta bu tarihten sonra Erzin’de bir Orta Öğretim Okulu olan “Erzin Lisesi” 1973-1974 tarihinde hizmete başlayabilmiştir. Nüfus ve okuma-yazma ile ilgili verilere bakıldığında Erzin’e bu konuda yeterli destek sağlanmadığını görüyoruz.

Erzin Ortaokulu Hatırası - 19 Mayıs 1959 - (Yazar Mehmet Ağırgan

Cumhuriyet’in ilanından sonra yapılan okuma-yazma seferberliği bizim bölgemizde de çok rağbet görmüştür. Cebel-i Bereket Sancağı Merkezi ve çevresinde 1930 yılı itibariyle 17 köy okulunun açıldığı ve hepsinde öğretmen okulu mezunlarının görev aldığını öğreniyoruz.(219)

Yine Türkiye Cumhuriyeti döneminin Milli Eğitim hamlelerinden en büyüğü olan ve o tarihlerde açılan “Millet Mektepleri” uygulaması ile Hatay Kaza ve köylerinde de okuma-yazma kursları düzenlendi. Yaşları 16-45 arasında bulunan vatandaşlara uygulanan ve çok büyük rağbet gören kurslar 150 yerde açıldı.(220)

Erzin'li Öğrenciler-1929 (Millet Mektepleri Öğrencileri Olabilir)

Erzin Nahiyesi içinde, İller ve Belediyeler Dergisi’ne (221) göre; 1947 yılı itibariyle, iki ilkokulun bulunduğu ve 14 öğretmen kadrosu ile 1200 talebenin okuduğunu tespit ediyoruz. Bu okullardan, 8 Ocak (8.1.1922) adını taşıyan (Benim okuduğum ve 1958 yılında mezun olduğum okul) okulun 1906 yılında hizmete girdiğini ve önceki adının da ”Ümid-i İstikbâl” olduğunu biliyoruz. Bu durumda Milli Eğitim kayıtlarında, 1948 yılında açıldığı belirtilen Atatürk İlköğretim Okulu’nun, dergide (Her iki okulun da resimleri var) 1947 yılında öğrenim yapıldığı hususu açıkça belirtildiğine göre, okulun hizmete giriş tarihinin öne çekilmesi gerekmektedir. Erzin’de 2 okulun yanında bir de Halk Odası bulunmaktaydı.(222)

Ümid-i İstikbal İlkokulu (8 Ocak İlkokulu Girişi)

Hatay İl Yıllığı’nda 1967 tarihi itibariyle merkezde 5 ilkokulda 1912 öğrencinin okuduğu kayıtlıdır. Ortaokulda ise 11 öğretmen ve 745 öğrencinin bulunduğu belirtilmektedir. Erzin’e bağlı 7 köydeki ilkokulda 837 öğrenci okumaktadır.

29 Ekim 1928
29 Ekim 1928
8 Ocak İlkokulu - 1968
Erzin Şükrü Paşa İlkokulu - 1968
1958-59 Eğitim Öğretim Yılı-Atatürk İlkokulu 5.sınıf
1958-59 Eğitim Öğretim Yılı-Atatürk İlkokulu 5.sınıf

2005 yılı Erzin İlçe Kaymakamlığı Brifing Dosyası’na göre, 18 İlköğretim okulunda 6398 öğrenci bulunmaktadır. Ayrıca, 4 Lise ve Muadili okulda da1550 öğrenci okumaktadır.

Erzin’de Halk Eğitim Müdürlüğü 1991 ve Öğretmenevi’de 1990 yılında açılmıştır. Erzin ve Cem Sürücü Kursları da 1990 yılı itibariyle hizmet vermeye başlamışlardır.

Eğitimin en büyük desteği olan Erzin İlçe Halk Kütüphanesi Kurtuluş Caddesi üzerinde tek bir odada 1992 yılında hizmete girmişti. Daha sonraki yıllarda hayırsever Erzin’li A. Ökkeş Süzer’in desteğiyle bugünkü binasında 1999 yılında okuyucu hizmetine sunulmuştur.(223)

Bahri Çelen Anadolu Lisesi

#ERZİN İLÇESİ OKULLAR ÇİZELGESİ (224)

S.NO OKULUN ADI HİZMETE GİRİŞ TARİHİ
1 Rüştiye (1910 tarihinde Osmaniye’ye nakil) 1906
2 8 Ocak İlkokulu (Ümit-i İstikbâl) 1906
3 Atatürk İlköğretim Okulu 1947
4 Cumhuriyet İlköğretim Okulu 1995
5 Erzin İlköğretim Okulu 1991
6 Hürriyet İlköğretim Okulu 1961
7 Mehmet Akif İlköğretim Okulu 1971
8 M. Tuğsavul İlköğretim Okulu 1966
9 Şükrü Paşa İlköğretim Okulu 1963
10 Başlamış İlköğretim Okulu 1987
11 Gökdere İlköğretim Okulu 1928
12 Kızlarçayı İlköğretim Okulu 1958
13 Kuyuluk İlköğretim Okulu 1961
14 Turunçlu Burnaz İlköğretim Okulu 1997
15 Yeşiltepe İlköğretim Okulu 1968
16 Yoncadüzü İlköğretim Okulu 1945
17 Ali Rıza Büyüker İlköğretim Okulu --
18 Zekiye Cavidan Özmen İlköğretim Okulu --
19 75. Yıl İlköğretim Okulu --
20 Yeşilkent Anadolu Lisesi --
21 Bahri Çelen Anadolu Lisesi 1994-1995
22 Yeşilkent Lisesi 1973-1974
23 Kız Teknik ve Kız Meslek Lisesi 1969-1970
24 Erzin İmam-Hatip Lisesi 1993-1994
25 Yeşilkent Endüstri Meslek Lisesi 2010-2011
26 Yüksel Torun Anaokulu --
27 Ülfet Hüseyin Göktekin Anaokulu 1999-2000
28 Gökdere Cemil Meriç Anaokulu 2008
29 Halk Eğitim Merkezi --
30 T.C. Mustafa Kemal Üniversitesi Erzin M.Y.O. 2009-2010

Erzin Merkez'de Özel Açı ve Özel Erzin Fem Dershaneleri yanında Özel Erzin Özel Eğitim ve Rehabilitasyon ile Özel Yeni Papatya Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri bulunmaktadır. Ayrıca, Özel Erzin Cem Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu'da halkın hizmetindedir. Erzin'li öğretmenlerin bir araya geldikleri bir dernekle birlikte, Öğretmen Evi'de yıllardır hizmetlerine devam etmektedirler.

T.C. Mustafa Kemal Üniversitesi Erzin Meslek Yüksekokulu

#ESKİ ERZİN ORTAOKULU BİNA İNŞAATI VE BAHÇE DÜZENLEMESİ ÖYKÜSÜ

Erzin Ortaokulu'na Taş Taşınırken - 1956

Erzin 1906 yılında Liva (Sancak-Vilayet) merkezi olarak Rüştiye’ye (Ortaokul) sahipti. Liva merkezinin şubat 1910 tarihinde Osmaniye’ye geçmesi üzerine, Rüştiye okulu da nakledilerek, tek ilkokul (Eski Mektep-8 Ocak: Ümid-i İstikbal ) seviyesinde eğitim ve öğretime devam etti.

Bir ilkokulun yeterli olmaması üzerine ikinci bir ilkokul (Atatürk İlköğretim Okulu) 1952 yılında hizmete girmişse de, Ortaokul’un yokluğu nedeniyle, öğrenciler Osmaniye, Dörtyol veya İskenderun’a gitmek zorunda kalıyorlardı.

Halkın gelir düzeyinin düşük olması, Erzin dışında okuma mecburiyeti, devletin mali açıdan yeterli ve güçlü olmaması nedeniyle, toplumun bu işi kendi başına çözmesini gerektiriyordu. Bu durumda Erzin’liler, hep birlikte Ortaokulu kendi imkanları ile yapma kararı aldılar. Bugünkü İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün bulunduğu binanın temeli 1955yılında atıldı. Herkes kendi imkanları ile para yardımı, taş, kireç, çimento v.b. desteği sağladılar.

Bu destekte biz öğrencilerinde ilginç ve büyük katkıları vardı. İki ilkokulun 4.ve5. sınıfları (1956-1957) yıllarında, iyi havalarda okuldan çıkınca, Deli çaya (İsa’lı yolu Kurtuluş Caddesi üzerinde) giderek kucağımıza topladığımız “Helik Taşı” denilen ve duvar inşaatında dolgu maddesi olarak kullanılan taşları, Lise’nin (İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü) bahçesine atarak evlerimize giderdik. Erzin halkı tarlasından dönerken, Leçe’den doldurduğu taşları okulun bahçesine dökerdi. Boş kaldığımız zamanlarda, babamla Erzin içmelerinin altında bulunan kireç ocaklarına, at-arabamızla o bölgeden taşıdığımız çalı ve taşlara karşılık aldığımız kirecin fazlasını okulun bahçesine indirirdik.

En yakın Ortaokul Dörtyol’da olduğundan, 1958 yılı eylül ayında orada bir akrabamın yanında okula başladım. Ancak bir hafta sonunda bende, Erzin’den kalkan otobüslerle her gün Dörtyol’a gidip-gelmeye başladım. Kalabalık öğrenci grubu ve evimizin çarşıya uzak olması, aynı zamanda okula yetişebilmek için çok erken kalkmamız gerektiğinden, bazen otomobil içinde yer olmazdı. Çaresiz kalanlarımız otomobilin üstüne çıkar (Bagajlar o tarihte otomobillerin üstünde idi), hatta bazıları merdivenlere asılı giderlerdi.

Erzin Ortaokulu, 1958 yılı eğitim ve öğretim dönemine yetişti. Milli Eğitim Bakanlığı, az da olsa öğretmen atamalarını yaparak, 1958 kasım ayında okulu hizmete açtı. Kayıtlar Ortaokul birinci sınıfı seviyesinde yapılınca, mali gücü olmadığı için okula devam edemeyen arkadaşlarımız da Ortaokula başladılar. Öğretim kadrosu yeterli olmadığından, Dörtyol’da 2.ve3.sınıflarda okuyan arkadaşlarımız okullarına orada devam ettiler. Benim Ortaokul numaram 4 idi.

Ortaokul eğitim ve öğretimi başladıktan sonra da, okul içindeki düzenlemeler devam etti. Öncelikle bahçe düzenlemesini tarım ve iş derslerinde bizler yaptık. Köy Enstitüsü çıkışlı iş öğretmenimiz Abdullah Özkucur bey, sınıflara girmez bütün derslerini bahçe düzenlemesine ve duvarların yapımına hasrederdi. Hatta bizler konferans salonu temelini de atmıştık.

Binlerce insanın okumasına ve bu vatana hizmet etmesine destek olan okulumuzun gerçek hikayesi işte böyle idi. Emeği geçen herkese selam ve saygılar.

KAYNAKLAR :

  1. Ahmet Şerif. Anadolu’da Tanin. İstanbul 1977 Kavram Yayınları 344 s.
  2. Hakimiyet-i Milliye Gazetesi. 9.12.1930
  3. Ulus Gazetesi. 11.11.1940
  4. İller ve Belediyeler Dergisi.1947 /3-4 S: 18-19
  5. Belediyeler yıllığı. C:I.İller Bankası Ankara 1949 Güney Matbaacılık ve Gazetecilik TAO.815 s.
  6. 2005 İlçe Kaymakamlığı Brifing Dosyası.
  7. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 1997 ve 1998 okullar çizelgesi.

Telif Hakkı 2021. Tüm Hakları Saklıdır.