ERZİN HALKININ SOYU

Erzin’in soy kütüğü doğrudan Türkmenlerle bağdaşmaktadır. Aşiretin yaşayan ve anılan isimlerine hale Erzin ve yöresinde rastlamak mümkündür. Hatta bugünkü mahalle isimleri bu tezi doğrular durumdadır. Erzin’den Adana’ya, Osmaniye’den Gaziantep’e kadar Türkmen boylarının akrabalıkları yaşadığımız dünyanın bir gerçeğidir. Prof Dr.Faruk Sümer, “Oğuzlar ( Türkmenler ), Tarihleri, Boy Teşkilatı ve Destanları(15) isimli eserinin önsözünde, XI. Yüzyıldan itibaren kendilerine Türkmen de denilen Oğuz’ların Türkiye Türkleri ile İran, Azerbaycan, Irak ve Türkmenistan Türklerinin ataları olduklarını biliyoruz” diyor. Eserin 1972 tarihli baskısında verilen “Oğuzhan” çizelgesinin şemasında görüldüğü üzere bölgemiz (Erzin-Osmaniye-Adana üçgeni) insanlarının, Oğuzların “ Üçoklar” kolunun Denizhan” gurubunun “ Kınık “ boyundan geldiği anlaşılmaktadır. Faruk Sümer’e göre Kınıkların Selçuklu hanedanını çıkaran boy olduğu belirlenmiştir. Bu boyun Üçoklar kolundan gelen Türkmenler olduğu ve kümenin; Yüreğir, Kınık, Bayındır ile Salurlar’dan oluştuğu anlaşılmaktadır. Araştırmalara göre Kınıkların Ceyhan ırmağı ile Gavur Dağları arasındaki alanda yerleştikleri belirlenmiştir. Aslında Türkiye haritası üzerinde Kastamonu ile İçel hattı boyunca bir çizgiyi esas aldığımızda, genel anlamda doğuda bulunan Oğuz’ların “ Türkmenler” ve Ülkemizin batısındaki Oğuz boylarının da “Yörükler” diye anıldığını kabul edebiliriz. Konar-göçer bir yaşam tarzını benimseyip, hayvanları ve kendileri için yurt edinen, Oğuz-Türkmen boyları Anadolu Bozkırı’nda; Oymaklar, Aşiretler, ve Cemaatler şeklinde örgütlenmişlerdi.

OYMAK; Halk, Soy, Boy, Kavim, Köy veya Büyük Aile topluluğunu kapsardı.
AŞİRET ; göçebe veya yarı göçebe yaşayan oymaklara verilen bir isimdir.
CEMAAT ; bir araya gelen ve bir yöneticiye bağlı olan topluluktur. Bu üç tarifi birlikte düşünürsek, aynı anlamı kapsayan insanlar topluluğu olduğunu tespit ederiz.(16)

Türkmen kelimesinin “Ulu Türk, Büyük Türk“ anlamına geldiğini, Yörük kelimesinin ise; İyi ve çabuk yürüyen göçebe Türkmenlere verilen bir ad olduğunu biliyoruz.

Bu duruma göre Türkmen ve Yörükan; Oymak, Aşiret, Cemaat ve Mukataasına (Yaylak) ait boyların, isimlerinden örnekler vermek istiyorum. Erzin halkı bu örnek isimlerden bir çoğunu hem benimseyecek ve tanıyacak, hem de kendinden bir parça bulacaktır.

#OYMAKLAR

Abalu, Abdallu, Araplı Musa, Avcılar, Azmanlu, Bozdoğan, Çakallı, Çerkesler, Cerid, Çobanoğlu Danişmentli, Dulkadirli Yörükleri, Gündeşli, Hacı Ahmedli, Hacı Bekirli Obası, Hacı Fakılı, Haydarlı, İlbeyli, İsalı, Karayiğit, Karıncalı (Karuncalu), Kadirli, Karalı, Kara Avşarlı, Karacalı, Kara Hasanlı Ceridi, Karalu, Karataşlı, Karatekeli, Kızıl Ahmet, Mahmutlu Obası, Ocaklı, Saçıkaralı, Sakallı Ceridi, Tecirli, Üzeyirli, Tekeli Yörükleri, Velioğlu v.b.

#AŞİRETLER

Afşarlı (Avşarlu), Çoban Kasım, Düşerli (Düşerlü), Erzin’li (Erzin’lü), İnallı, Haytalı, Horzum, İncili (İncilü) ,İzili (İzilü), Karaca, Karacalar, Karacalı (Karacalu), Kara Hacılı (Kara Haculu), Karakeçili, (Karakeçilü), Karalar, Karalar Ceridi, Kara Ömer, Karıncalı (Karuncalu), Saçıkaralar, Sarıkeçili, Tâcirli (Tâcirlü), Tekeli, Tencili(17)

#CEMAATLER

Abacılar, Abacılı (Abacılu), Abdaloğlu , Afşarlı (Avşarlı), Aydınlı, Cerid, Ceridler, Çakal ,Çakallı (Çakallu), Çakallı Ceridi, Çakırbeğli, Çakırlı, Çanak, Çanakçı, Çanak Abdurrahman, Çapar, Çaparlı, Dereli (Derelü), Fettahlı, Fettahoğulları, İsâlar, İsâlı (İsâlu), Karahamzalı, Kara Hasanlı, Kara Hasanlı Ceridi, Karaköseli (Karaköselü), Karalar (Karalu), Kara Mahmudlu, Kara Mehmed, Kara Mehmedli, Kara Mustafa, Kara Mustafalı, Kınıklı, Mağaralı, Mahmutoğlu (sofular), Mahmutlu, Muslu, Mustafalı (Mustafalu), Sofu, Sofular, Sofulu (Kerimli), Ulaş, Ulaşlı v.b.

KAYNAKLAR :

  1. Prof.Dr.Faruk Sümer.Oğuzlar (Türkmenler) Tarihleri ,Boy Teşkilatı ve Destanları .İstanbul 1992 .Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. 401 sayfa.3 Çizelge.2 Harita.
  2. Cevdet Türkay.Başbakanlık Arşivi Belgelerine Göre Osmanlı İmparatorluğunda Oymak, Aşiret ve Cemaatler. İstanbul 1979. Anda Ana Neşriyat ve Dağıtım A.Ş. 962 s.
  3. Ali Rıza Yalman (Yalkın).Cenupta Türkmen Oymakları C:II. Ankara 1977. İstanbul Milli Eğitim Yayınevi. 536s.

Telif Hakkı 2021. Tüm Hakları Saklıdır.